Sport walki to konkurencyjny sport kontaktowy, który zwykle obejmuje walkę jeden na jednego. W wielu sportach walki zawodnik wygrywa, zdobywając więcej punktów niż przeciwnik lub unieszkodliwiając przeciwnika. Sporty walki mają długi rodowód wspólny ze sztukami walki.
Typowe sporty walki obejmują boks (w tym wiele stylów kickboxingu), zapasy (w tym zapasy sumo), szermierkę, mieszane sztuki walki współczesnej, a także wiele odmian rodzimych sztuk walki, takich jak judo (japoński), savate (francuski) , Muay Thai (tajski), Lethwei (birmański), Sanda (chiński), Tae Kwon Do (koreański), Capoeira (afro-brazylijski), brazylijskie jiu-jitsu (brazylijski), Sambo (radziecki) i Kyokushin (japoński – koreański) ).
Historia sportów walki
Tradycyjne style wrestlingu istnieją w większości kultur. Zapasy można uznać za kulturowy uniwersalizm. Zawody bokserskie sięgają starożytnego Sumeru w 3. tysiącleciu pne i starożytnego Egiptu około 1350 roku pne. Starożytne igrzyska olimpijskie obejmowały kilka sportów związanych z walką: wyścigi piesze w zbroi, boks, zapasy i pankration, które zostały wprowadzone na igrzyskach olimpijskich w 648 roku pne.
W starożytnych Chinach sport walki pojawił się w postaci lei tai. Był to sport walki bez żadnych zakazów, łączący boks i zapasy. Istnieją dowody na podobne sporty walki w starożytnym Egipcie, Indiach i Japonii.
Turniej cieszył się popularnością w okresie średniowiecza i renesansu. Turnieje były konkursami, w których głównym wydarzeniem były potyczki. Podczas gdy turniej cieszył się popularnością wśród arystokratów, sporty walki uprawiały wszystkie warstwy społeczne. Niemiecka szkoła późnośredniowiecznych sztuk walki odróżnia walkę sportową (schimpf) od walki poważnej (ernst). W niemieckim renesansie sportowe zawody walki były znane jako Fechtschulen, co odpowiada zawodom rozgrywanym w Anglii Tudorów. Z tych wydarzeń z nagrodami rozwinął się angielski boks z XVIII wieku, który przekształcił się w nowoczesny boks wraz z wprowadzeniem zasad markiza Queensberry w 1867 roku.
Boks amatorski jest częścią współczesnych igrzysk olimpijskich od ich wprowadzenia w 1904 roku. Boks zawodowy stał się popularny w Stanach Zjednoczonych w latach dwudziestych XX wieku i przeżył „złoty wiek” po drugiej wojnie światowej.
Stworzenie brazylijskiego jiu-jitsu przypisuje się rodzinie Gracie z Brazylii w 1925 roku po wprowadzeniu do Brazylii azjatyckich sztuk walki. Popularność zyskały Vale-tudo, zapasy, muay thai kickboxing i luta livre. Współczesny Muay Thai powstał w latach dwudziestych do trzydziestych XX wieku. Sambo zostało wprowadzone w Związku Radzieckim. Współczesne taekwondo pojawiło się również po japońskiej okupacji Korei i stało się sportem olimpijskim w 2000 roku. Sanshou jako część nowoczesnego wushu rozwijało się w Chińskiej Republice Ludowej od lat pięćdziesiątych XX wieku. Kickboxing i karate full contact powstały w latach 60. XX wieku i stały się popularne w Japonii i na Zachodzie w latach 80. i 90. Współczesne mieszane sztuki walki rozwinęły się z połączonych ze sobą subkultur brazylijskiego jiu-jitsu i zapasów strzeleckich. Zostały wprowadzone w Japonii w formie Shooto w 1985 r., a w Stanach Zjednoczonych jako Ultimate Fighting Championship (UFC) w 1993 r. Ujednolicone zasady mieszanych sztuk walki zostały wprowadzone w 2000 r., a szczyt popularności sportu przypadł na lata 2000. W tym okresie powstało wiele związanych z nimi marek. Najbardziej znaną promocją MMA jest UFC.
Popularność sportów walki według płci
Sporty walki są generalnie bardziej popularne wśród mężczyzn, zarówno jako sportowców, jak i widzów. Przez wiele lat uprawianie sportów walki było praktycznie wyłącznie dla mężczyzn; w USA obowiązywał zakaz boksu kobiet do 1993 roku. Badanie przeprowadzone przez Greenwella, Hancocka, Simmonsa i Thorna w 2015 roku ujawniło, że sporty walki miały głównie męską widownię. Promocje związane ze sportami walki, takie jak UFC lub Bellator MMA, są na ogół kierowane do mężczyzn.
Nowoczesne sporty
Sportowcy walczący zazwyczaj walczą jeden na jednego. Różne sporty wymagają różnych umiejętności i ruchów. Na przykład boks zezwala tylko na uderzenia, taekwondo w dużej mierze obejmuje kopnięcia, a zarówno boks tajski, jak i birmański pozwalają na użycie łokci i kolan. Istnieją również sporty walki oparte na grapplingu, takie jak zarówno freestyle, jak i zapasy kolegialne. Współczesne MMA jest podobne do starożytnego greckiego sportu olimpijskiego pankration; oba pozwalają na szeroki zakres technik uderzania i grapplingu.
Niektóre sporty walki wymagają użycia broni i zbroi, takie jak szermierka, kendo i nowy sport SCA Heavy Combat; w Gatce i Modern Arnis używa się pałeczek.